Behoed uw hart boven al wat te bewaren is, want daaruit zijn de oorsprongen des levens, Spreuken 4 vers 23
Behoeden wil zeggen beschermen, vrijwaren. We worden door Salomo, de Spreukendichter, opgeroepen ons hart te beschermen. En we worden niet zomaar opgeroepen ons hart te beschermen, nee we moeten het "boven al wat te bewaren is" beschermen. Het is dus erg belangrijk dat we ons hart en alles wat daaruit voortkomt beschermen. Met ons hart wordt natuurlijk niet ons fysieke orgaan bedoeld, maar veel meer ons innerlijk, binnenste, onze overwegingen en motieven.
Waarom zou dit zo zijn gezegd door Salomo? Het antwoord staat in het tweede deel van de tekst vermeld, want uit het hart komen de "oorsprongen des levens" of in de NBV het is "de bron van je leven". Alles vindt zijn bron, zijn begin of oorsprong in ons hart. Daarom moeten we ons hart beschermen. Ons hart is volgens Jeremia immers "arglistig boven alles, ja verderfelijk is het", Jer. 17:9. Dat is ook precies de reden dat we wederom geboren moeten worden. God gaat ons niet opknappen of verbeteren, nee ons hart is verdorven, daarom moeten we wederom, opnieuw geboren worden. God wil dat we sterven aan onszelf en we moeten geboren worden uit een nieuwe Bron, uit Christus Zelf. Oplappen is absoluut geen optie!
Als we eerlijk zijn naar onszelf dan herkennen we dat ons "oude" hart arglistig of sluw is. We zijn geneigd in de eerste plaats aan onszelf te denken, ons eigen voordeel te zoeken, zondige gedachten komen bij ons op. We doen ons beter voor dan we in werkelijkheid zijn of ons voelen, we vinden dat we hulpvaardig moeten zijn, maar vaak maken we geen (priori) tijd om anderen te helpen, we weten dat we zachtmoedig en nederig horen te zijn, maar de praktijk is vaak anders. Het komt allemaal voort uit ons hart. Reden genoeg om elke dag zeer zorgvuldig te waken over ons hart!
Bovenstaande brengt ons bij de vraag hoe kunnen we ons hart bewaren? Het antwoord vinden we in Fil. 4 vers 4 ev. waar staat geschreven: "Verblijdt u in de Here te allen tijde! Wederom zal ik zeggen: Verblijdt u! Uw vriendelijkheid zij alle mensen bekend. De Here is nabij. Weest in geen ding bezorgd, maar laten bij alles uw wensen door gebed en smeking met dankzegging bekend worden bij God. En de vrede Gods, die alle verstand te boven gaat, zal uw harten en uw gedachten behoeden in Christus Jezus". We beschermen ons hart door te leven in overgave aan de Here Jezus. Als we dat doen, dan is Zijn belofte onze harten en gedachten te behoeden, bovendien wil Hij ons een vrede schenken die alle verstand te boven gaat!
Romeinen 12 zegt ook iets dergelijks: "Ik vermaan u dan, broeders, met beroep op de barmhartigheden Gods, dat gij uw lichamen stelt tot een levend, heilig en Gode welgevallig offer: dit is uw redelijke eredienst. En wordt niet gelijkvormig aan deze wereld, maar wordt hervormd door de vernieuwing van uw denken, opdat gij moogt erkennen wat de wil van God is, het goede, welgevallige en volkomene". Als we ons leven als een levend offer geven aan God dan zal Hij ons denken vernieuwen. Dat is dus een verandering van binnenuit. Dit komt omdat we dan leven vanuit de andere Bron.
Ook Lucas 10:27 sluit hierop aan "Gij zult de Here, uw God, liefhebben uit geheel uw hart en met geheel uw ziel en met geheel uw kracht en met geheel uw verstand, en uw naaste alsuzelf". Het begint met Hem liefhebben en kan daarom en daardoor door Hem worden veranderd zodat we onze naasten kunnen liefhebben.
Als we echter niet dicht bij Hem leven dan is de kans groot dat de verkeerde gedachten en de daaruit voortvloeiende daden ons in hun greep krijgen. Daarom is het zaak zo snel als mogelijk, dus zodra we ontdekken dat onze gedachten de verkeerde kant op gaan, deze gedachten te oordelen en te belijden. Wachten we te lang en laten we ons gedachten- en gevoelsleven hun gang gaan dan is de kans groot dat het niet meer te stoppen is. Iemand heeft eens gezegd dat het makkelijker is een lucifertje uit te blazen dan te wachten totdat het halve huis in brand staat en dan pas actie te ondernemen. In het laatste geval is de zaak waarschijnlijk reddeloos verloren. Zo is het ook met ons gevoelsleven, het gaat meestal zoals Jacobus heeft geschreven: "Maar zo vaak iemand verzocht wordt, komt dit voort uit de zuiging en verlokking zijner eigen begeerte. 15 Daarna, als die begeerte bevrucht is, baart zij zonde; en als de zonde volgroeid is, brengt zij de dood voort". We moeten leren dat we ons niet laten meeslepen door ons gevoel, maar om tijdig met onze wil en ons verstand te kiezen te handelen in overeenstemming met het Woord van God, de Bijbel.
Jacobus zegt vrij vertaald, dat het begint met de zuiging en verlokking van onze begeerte, de begeerte wordt bevrucht en vervolgens volgroeid. Het is een proces in een aantal stappen, waarbij het van belang is zodra we de begeerte voelen opkomen deze te belijden. Corrie ten Boom heeft eens gezegd: "je kunt niet voorkomen dat er vogels boven je hoofd vliegen, maar wel dat ze een nestje op je hoofd bouwen". We laten als het ware een nestje bouwen als we onze begeerte(n) laten bevruchten, dus toelaten een volgend stadium in te gaan, waardoor het voor onszelf moeilijker wordt het een halt toe te roepen. Gevolg is uiteindelijk de "dood", dwz een verbroken gemeenschap met God!
Behoed uw hart boven al wat te bewaren is, want daaruit zijn de oorsprongen des levens. Ik hoop dat uit bovenstaande duidelijk is geworden waarom we onze harten en gedachten dienen te beschermen. Elke dag weer is dit nodig! Het vereist onze alertheid en afhankelijkheid aan God. Hij wil en kan Zijn leven in ons openbaren, maar dan moeten we wel voortdurend zijn "aangesloten" op onze nieuwe Levensbron!